Iedere zichzelf respecterende advocaat heeft hem in zijn garderobe: de toga. Voordat wij de rechtszaal inlopen, vragen onze cliënten ons regelmatig waarom wij die lange, zwarte jurk eigenlijk dragen. Jonge cliënten lijken soms zelfs te verwachten dat we ook nog Harry Potters Zegevlier uit onze koffer toveren. Waar is die toga nu precies voor?
Napoleon Bonaparte
We hebben de toga te danken aan Napoleon Bonaparte. Hij bepaalde dat zowel rechters als advocaten een toga moesten dragen, om een rechtszaak zo objectief mogelijk te houden. Het was een gemakkelijke manier om verschillen in rijkdom, afkomst en religieuze uitingen te maskeren. Zo kon niemand op basis van zijn kleding bevoordeeld of benadeeld worden in een rechtszaak.
Een advocaat hoeft zijn toga alleen in de rechtszaal te dragen. De kleuren benadrukken de onpartijdigheid ervan. Het zwart van de jurk staat voor de afwijzing van ijdelheid, het wit van de bef voor neutraliteit.
Maatwerk
Natuurlijk moet iedere toga volgens een bepaald patroon worden gemaakt. Zo moet hij ongeveer 10 cm boven de grond vallen en heeft de voorkant een rij met ongeveer 30 matzwarte kleine knoopjes van boven naar onder. Het gaat daarom meestal om maatwerk.
Kleine verschillen mogen er wel zijn. Die zitten met name in de afwerking en de details. De toga van een rechter is ook nét even anders; deze heeft drie knoopjes op iedere schouder en zijden omslagen.
Leuk weetje: De kleine zwarte knoopjes aan de voorkant zitten daar alleen voor de sier. Een toga sluit met een aantal grote knopen aan de binnenkant.
Van baret tot pruik
Vroeger was ook een baret onderdeel van de verplichte advocatenkledij. Dit hoofddeksel mag nog steeds worden gedragen in de rechtbank, maar dit is inmiddels zo ongebruikelijk, dat er zelfs verwarring over kan ontstaan in de rechtszaal.
Wie een baret al overdreven vindt, had een aantal jaren geleden eens een rechtszaak in Engeland moeten bijwonen. Daar was het dragen van een pruik tot begin deze eeuw nog verplicht. Inmiddels mag een advocaat zelf kiezen wat hij doet, maar de Engelse pruiken van wit paardenhaar zijn zo zwaar en warm, dat die keuze waarschijnlijk snel gemaakt is.